19 กรกฎาคม 

อีกวันสำคัญในหน้าประวัติ ศาสตร์การเมืองไทย 

การโหวตนายกฯครั้งที่ 2 เกิดขึ้นในวันนี้ 

ส่วนผลจะเป็นอย่างไร คนไทยทุกฝักฝ่าย รอลุ้น

ก่อนประเทศไทยจะได้นายกรัฐมนตรีคนที่ 30 ซึ่งปรากฏอุปสรรคขวากหนามกางกั้นมากมาย 

ย้อนไปบนไทม์ไลน์นายกฯ คนที่ 1-29 ล้วนมีเรื่องราวน่าสนใจ 

รศ.ดร.ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์ อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ผู้สถาปนา ‘อ.ธำรงศักดิ์โพล’ นักรัฐศาสตร์และนักประวัติศาสตร์ในบุคคลเดียวกัน บอกเล่าเรื่องราว ‘ที่สุดแห่งนายกฯไทย’ ไว้ตั้งแต่ก่อนการโหวตนายกฯครั้งแรก ณ Sol Bar & Bistro ณ ชั้น 2 อาคารพรรคอนาคตใหม่ จุดขายกาแฟส้ม 

และต่อไปนี้คือส่วนหนึ่งของความ ‘ที่สุด’ ของนายกฯไทยในห้วงประวัติศาสตร์ความเป็นชาติในยุคประชาธิปไตย 

‘ถ้าพิธาได้เป็นนายกฯ’ สถิติใหม่ นายกฯที่เป็น ส.ส.ด้วยอายุน้อยที่สุด

รศ.ดร.ธำรงศักดิ์ เปิดข้อมูลที่ว่า สิ่งที่เกิดขึ้นทั่วโลกคือ ยิ่งเลือกตั้ง ผู้นำประเทศจะยิ่งอายุน้อยลง ยิ่งเลือกตั้งผู้นำประเทศจะเป็นผู้หญิงมากยิ่งขึ้น นี่คือหลักการที่เราเห็นประเทศที่พัฒนาแล้วในโลกใบนี้

สำหรับเมืองไทย นายกรัฐมนตรีที่เป็น ส.ส.มาจากการเลือกตั้ง แล้วสภาเลือกให้เป็นนายกฯอีกทีหนึ่ง ผู้อายุน้อยที่สุดก็น่าจะเป็น พันตรีควง อภัยวงศ์ ขณะนั้นอายุประมาณ 43 ปี 

หากนายกรัฐมนตรีคนที่ 30 ชื่อ พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ซึ่งเป็น ส.ส.ด้วยเช่นกัน ก็จะทำลายสถิติเดิมด้วยอายุน้อยกว่า 43 กลายเป็นสถิติใหม่ในประวัติศาสตร์การเมืองไทย

สำหรับผู้ที่เข้ามารับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีตอนที่อายุน้อยที่สุดในประวัติศาสตร์การเมืองไทย ที่ไม่ได้เป็น ส.ส.คือ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช เป็นนายกฯครั้งแรกใน พ.ศ.2488 เมื่ออายุเพียง 40 ต้นๆ 

“ตอนนั้น ม.ร.ว.เสนีย์เป็นเอกอัครราชทูตไทยประจำกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. สหรัฐอเมริกา สงครามมันยุติลง นายปรีดี พนมยงค์ ขณะนั้นเป็นผู้สำเร็จราชการ ก็เสนอว่าคนที่ควรที่จะได้เป็นนายกฯคนต่อไปคือ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช เพื่อเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับอเมริกา ตอนนั้นอเมริกากำลังกลายเป็นมหาอำนาจโลกใหม่แทนอังกฤษ อเมริกาเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ไทยไม่แพ้สงคราม ส่วนไทยเองก็มีขบวนการเสรีไทย มีทั้งในประเทศและต่างประเทศ ต่างประเทศอย่าง ม.ร.ว.เสนีย์ แล้วก็มีที่อังกฤษ ดังนั้น เมื่อมหาอำนาจใหม่เกิดขึ้น ทำอย่างไรที่จะทำให้ไทยไม่แพ้สงคราม ปรีดี พนมยงค์ จึงบอกว่าถ้าอย่างนั้นให้ ม.ร.ว.เสนีย์บินมารับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี อายุเพิ่ง 40 ต้นๆ แต่การเดินทางตอนนั้นมันบินมาไม่เร็วมากนัก 

จะทำอย่างไรที่จะทำให้มีนายกฯชั่วคราวก่อน 17 วัน คุณทวี บุณยเกตุ ถูกเลือก เพราะเป็นรัฐมนตรีที่เซ็นในประกาศทำให้ยุติสงคราม ตรงนี้จึงทำให้คุณทวีก็ถูกเลือกให้เป็นนายกฯชั่วคราว 17 วัน อายุการเป็นนายกฯสั้นที่สุด เพื่อเป้าหมายให้ ม.ร.ว.เสนีย์บินกลับมา”

สมัคร สุนทรเวช เป็นนายกฯตอนอายุมากที่สุด

สำหรับผู้ที่เข้ามารับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีตอนที่อายุมากที่สุดในประวัติศาสตร์การเมืองไทย คือ สมัคร สุนทรเวช ในวัย 73 ปี ซึ่ง รศ.ดร.ธำรงศักดิ์อธิบายว่า เป็นคนพูดมาก พูดชัด ตัวเลขแม่น นี่คือการสร้างภาพลักษณ์ของการเป็นนักการเมืองตั้งแต่หนุ่ม ที่ลงสนามตั้งแต่การเลือกตั้งปี 2518 กับพรรคประชาธิปัตย์ 

สมัครเป็นนายกฯเมื่อ พ.ศ.2552 ถัดจาก พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ ภายใต้พรรคพลังประชาชน ซึ่งอวตารมาจากพรรคไทยรักไทย เหมือนกับอนาคตใหม่ที่อวตารมาเป็นพรรคก้าวไกล

“สมัครเกิด พ.ศ.2478 ได้เป็นนายกฯปี 2552 อยู่ในฐานะนายกฯอายุมากที่สุดของสังคมไทย และยังเป็นนายกฯที่ตกจากตำแหน่งที่แย่ที่สุด เพราะรายการชิมไปบ่นไป ซึ่งเป็นคำอธิบายที่เวลาเขียนในหนังสือการเมืองมันไม่รู้จะเขียนอย่างไรที่จะทำให้คนเข้าใจว่าตกจากตำแหน่งได้อย่างไร มันเป็นการตกจากตำแหน่งที่แย่ที่สุดในระบบทางการเมือง แค่คุณไปทำกับข้าว แล้วคุณถูกจ่ายค่าตัว แค่ไปออกรายการทีวีแล้วบอกว่าทำงาน” 

จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกฯนั่งเก้าอี้นานสุด 

เกาะหนึบ 2 สมัย จัดไป 15 ปี

สำหรับนายกรัฐมนตรีที่อยู่ในอำนาจนานที่สุดในประวัติศาสตร์การเมืองไทย คือ จอมพล ป. พิบูลสงคราม โดยแบ่งเป็น 2 ช่วง คือ สมัยคณะราษฎร กับช่วงทศวรรษ 2490 ส่วนอันดับ 2 คือ จอมพลถนอม กิตติขจร ซึ่งเป็นนายกฯ 2 ช่วงเช่นกัน คือช่วง ‘ส้มหล่น’ กับช่วง ‘ต้องเป็น’ รวมแล้ว 11 ปี 

พระยามโนปกรณ์นิติธาดา‘เข้าสู่อำนาจอย่างเหลือเชื่อที่สุด’ 

จากนั้นไปต่อกันที่นายกรัฐมนตรีซึ่งเข้าสู่อำนาจได้อย่างเหลือเชื่อมากที่สุด ซึ่งนักรัฐศาสตร์ท่านนี้ยกให้ พระยามโนปกรณ์นิติธาดา นายกฯคนแรกในประวัติศาสตร์ไทย เมื่อ พ.ศ.2475 หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง 

“ถ้าคิดดีๆ นะ แกไม่รู้เรื่องเลยกับการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองนะ คนที่ผลักดันให้พระยามโนปกรณ์นิติธาดาเป็นนายกฯคือ ปรีดี พนมยงค์ เพราะท่านเชื่อว่าพระยามโนปกรณ์ซึ่งเป็นนักกฎหมายจบจากอังกฤษ ต้องเป็นกลาง ต้องมีใจที่ไม่เอนเอียง แต่ปรากฏว่ากลายเป็นนายกฯคนแรกที่ทำการรัฐประหาร โดยรัฐประหารรัฐบาลตนเองด้วย พระยามโนปกรณ์จึงกลายเป็นเผด็จการคนแรกของสังคมไทย

คนต่อมาที่คิดว่าเป็นนายกรัฐมนตรีที่คาดไม่ถึงคือ หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช ที่อยู่อเมริกา แล้วก็ได้เป็นเลยโดยไม่ได้คาดการณ์ อีกท่านคือ พันตรีควง อภัยวงศ์ พอตอน จอมพล ป. พิบูลสงคราม ถูกสภาขับไล่กลางปีสุดท้ายของสงคราม พันตรีควงได้เป็นนายกฯเพราะถูกประเมินว่าเป็นคนพูดเก่งและพูดมาก พูดกับฝ่ายญี่ปุ่นก็ได้ ฝ่ายนู้นฝ่ายนี้ก็ได้ ทำให้ทุกคนเชื่อได้ว่าภารกิจของพันตรีควงคือ พูด พูด พูด นี่คือนายกฯเพื่อชาติโดยการพูด” 

จอมพลถนอม–สัญญา ธรรมศักดิ์ 2 นายกฯ ‘ส้มหล่น’ สุดๆ

สำหรับนายกฯส้มหล่นที่สุดในประวัติศาสตร์ รศ.ดร.ธำรงศักดิ์ ยกให้ จอมพลถนอม กิตติขจร 

“พ.ศ.2500 ซึ่งจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ รัฐประหาร จอมพล ป. พิบูลสงคราม ซึ่งจอมพลสฤษดิ์ก็ทำให้มีการเลือกตั้ง จริงๆ แล้ว จอมพลสฤษดิ์กำลังอยากจะเป็นนายกฯ คือเวลารัฐประหารอย่าไปคิดนะว่า โอ้ย! เพื่อชาติ ไม่เป็นนายกฯ 

คราวนี้ก็มีการเลือกตั้ง พอเลือกตั้งเสร็จ จอมพลสฤษดิ์ก็ตั้งพรรคแล้วก็รวม ส.ส. แล้วก็ได้เป็นพรรคใหญ่อันดับ 1 เตรียมจัดตั้งรัฐบาล กำลังจะเสนอชื่อนายกฯ จอมพลสฤษดิ์ป่วย คิดว่าจะหาใครที่ไว้ใจได้มาแทน ก็มีนายพลทหารข้างๆ คือ พล.อ.ถนอม กิตติขจร พล.อ.ถนอมก็ส้มหล่นเลย ที่จริงผมอยากเรียกว่าทุเรียนหล่นมากกว่า พล.อ.ถนอมก็ไม่คิดว่าตนเองจะได้” 

นอกจากนี้ ยังมีอีก 1 ท่านในมุมมองของ รศ.ดร.ธำรงศักดิ์ที่เข้าข่ายส้มหล่นสุดๆ คือ สัญญา ธรรมศักดิ์ 

“ในขณะที่เกิดเหตุการณ์ 14 ตุลาฯ 2516 นักศึกษาเดินขบวนวันที่ 14 เนี่ย ในค่ำวันนั้นมีการแถลงการณ์ทางโทรทัศน์ว่าแต่งตั้งนายสัญญาเป็นนายกรัฐมนตรี นายสัญญายังบันทึกไว้เลยว่า ข้าพเจ้าไม่รู้เลยว่า ข้าพเจ้าจะได้เป็นนายกรัฐมนตรี ไม่รู้เลยว่าจะเรียกว่าอะไร ถ้าไม่เรียกว่าส้มหล่นสุดๆ” 

นายกฯจาก ‘รัฐประหาร’ การเข้าสู่อำนาจที่น่ารังเกียจที่สุด

ปิดท้ายด้วยประเด็นที่ว่า ใครคือนายกฯเข้าสู่อำนาจที่น่ารังเกียจที่สุด รศ.ดร.ธำรงศักดิ์แบ่งให้เป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ 1.กลุ่มคนที่เข้าสู่อำนาจผ่านการรัฐประหาร 2.กลุ่มที่อาศัยช่องทางพิเศษเข้าสู่อำนาจแล้วได้เป็นนายกรัฐมนตรี

“เรามีทหารเป็นนายกรัฐมนตรีร่วมทั้งหมด 60 ปีด้วยกัน มาจากพลเรือนที่มาจากการเลือกตั้งของอำนาจประชาชน 30 ปีเท่านั้น ดังนั้น ลองคิดง่ายๆ ว่าชีวิตของท่านที่เติบโตมาท่านจะอยู่กับใครระหว่างโลกของอำนาจนิยมแบบเผด็จการ กับโลกของเสรีประชาธิปไตย ดังนั้น เชื้อของการที่ท่านจะถูกทำให้ไม่เชื่อมั่นในการเลือกตั้ง ไม่เชื่อมั่นในพรรคการเมือง ไม่เชื่อมั่นในนักการเมือง นี่คือวัฒนธรรมที่ถูกกล่อมให้พวกท่านยอมสยบภายใต้อำนาจ” 

รายนามเหล่านี้คือที่สุด ส่วนนายกฯคนต่อจาก พล.อ.ประยุทธ์จะเป็นใคร คนไทยยังลุ้นหนัก

ทีมข่าวเฉพาะกิจ

The post เปิดสถิติ‘ที่สุด’ของ‘นายกรัฐมนตรีไทย’ ก่อนได้รู้ ใครคือคนที่ 30 appeared first on มติชนออนไลน์.

Source: Matichon